لولههای فولادی دارای انواع مختلفی از نظر شکل ظاهری، کاربرد، جنس، ابعاد و سایز هستند؛ کاربرد اصلی لوله در انتقال انواع مختلف مواد از محلی به محل دیگر نمایان می‌شود. لوله گوشت دار یکی از حیاتی‌ترین انواع لوله در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است؛ اما لوله گوشت دار چیست؟ لوله گوشتدار یکی از انواع لوله فولادی است که ضخامت بالاتری نسبت به بقیه لوله ها دارد و به همین دلیل اصطلاح گوشت دار را برای این لوله در نظر گرفته‌اند. در برخی صنایع نیز این لوله را با نام لوله ضخامت بالا می‌شناسند. از این نوع لوله استفاده زیادی می‌شود و دلیل آن هم این است که در مقایسه با دیگر لوله‌ها، 20 درصد ضخامت بیشتر دارد. در ادامه قصد داریم تا شما را با کاربرد لوله گوشت دار و نحوه تولید لوله گوشتدار آشنا کنیم.
کاربرد لوله گوشتدار چیست؟
کاربرد اصلی لوله گوشت دار در صنایع بزرگ و پروژه‌های سنگین است. این صنایع عبارت‌اند از:
• صنایع شیمیایی و پتروشیمی
• صنعت برق و آبیاری کشاورزی
• صنعت ساخت و سازهای شهری (برای لولههای ستون‌دار، پل‌ها، اسکله‌ها، جاده‌ها، سازه‌های ساختمان)
• انتقال مایعات در مسافت‌های طولانی (آب‌رسانی و زهکشی)
• حمل و نقل (گاز، بخار، گاز مایع)
• صنعت ماشین‌سازی و هیدرولیک
مشخصات لوله گوشتدار چیست؟
مهمترین عاملی که لولههای فولادی را از هم مجزا می‌کند، درزدار و بدون درز بودن آن‌ها است. لوله گوشتدار در دسته لولههای بدون درز قرار دارد و میتوان گفت که نوعی لوله مانیسمان است که به خاطر ضخامتش، آن را به این نام می‌شناسند. لازم است بدانید که نوسانات قیمت لوله مانیسمان می‌تواند روی قیمت لوله گوشتدار تأثیر زیادی داشته باشد.
لوله ماهیچه‌ای نیز نام دیگری از این نوع لوله است که برخی لوله گوشت دار را با این نام می‌شناسند؛ اما مهمترین مشخصاتی که در مورد نوع لوله میتوان بیان کرد، عبارت‌اند از:
• ضخامت بالا
• وزن بالا
• قابلیت عدم جوش‌پذیری
• مقاومت بسیار بالا
• مستحکم بالا
• مقاومت در برابر فشار
در صورتی که نمی‌دانید لوله درزدار چیست؟ مطالعه مقاله مربوط به این موضوع به شما کمک خواهد کرد.
استاندارد لوله گوشت دار
اگر در تولید یک لوله فولادی، تمامی استانداردهای موردنیاز رعایت شده باشد، می‌توانید از کیفیت بالای لوله اطمینان حاصل کنید. به بیان دیگر این استاندارد لوله فولادی است که کیفیت آن را تضمین می‌کند و تائید می‌کند که آیا این لوله دارای کیفیت مناسبی است یا خیر. از آنجایی که لوله گوشت دار یک لوله بدون درز است، استانداردی که در تولید آن استفاده می‌شود نیز با تمامی لولههای بدون درز مشترک است. استاندارد ASTM یک استاندارد جهانی و مشترک بین تمامی لولههای بدون درز است که در تولید لوله گوشتدار نیز از استاندارد ASTM A105 استفاده می‌شود.
ضخامت لوله گوشتدار
لوله‌ها را معمولاً با ضخامت آن‌ها نام می‌برند؛ به عنوان مثال لوله گوشتدار 20 میل یعنی ضخامت این نوع لوله 20 میلی‌متر است؛ اما لوله گوشت دار در چه ضخامت‌هایی تولید می‌شود؟
لوله گوشتدار در ضخامت‌هایی بین 2 تا 80 میلی‌متر تولید می‌شود که عمده استفاده از آن در ضخامت‌هایی بین ۲۵، ۳۰، ۳۵، ۳۸، ۴۰ و ۷۰ میلی‌متر است. هر لوله علاوه بر ضخامت، دارای قطر خارجی و قطر داخلی نیز بوده که قطر خارجی این نوع لوله معمولاً 220 میلی‌متر و قطر داخلی آن 80 میلی‌متر است.
وزن لوله گوشتدار
وزن لوله یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار روی انتخاب نوع لوله برای پروژه و قیمت انواع لوله است؛ بنابراین بهتراست با وزن تمامی ضخامت‌ها و سایزهای لوله گوشتدار آشنا باشید تا با اطلاعات کافی لوله مناسب برای پروژه خود را انتخاب کنید. جدول وزن لوله گوشتدار در ضخامت و سایزهای مختلف به شرح زیر است:
|
مشخصات
|
سایز لوله
|
قطر خارجی
|
قطر خارجی
|
ضخامت دیواره
|
ضخامت دیواره
|
وزن
|
|
واحد
|
(اینچ)
|
(اینچ)
|
(میلی‌متر)
|
(اینچ)
|
(میلی‌متر)
|
(پوند بر فوت)
|
(کیلوگرم بر متر)
|
|
1
|
1/8" NPS6
|
0.41
|
10.3
|
0.095
|
2.41
|
0.31
|
0.47
|
|
2
|
1/4" NPS8
|
0.54
|
13.7
|
0.119
|
3.02
|
0.54
|
0.8
|
|
3
|
3/8" NPS10
|
0.68
|
17.1
|
0.126
|
3.2
|
0.74
|
1.1
|
|
4
|
1/2" NPS15
|
0.84
|
21.3
|
0.147
|
3.73
|
1.09
|
1.62
|
|
5
|
3/4" NPS20
|
1.05
|
26.7
|
0.154
|
3.91
|
1.47
|
2.2
|
|
6
|
1" NPS25
|
1.32
|
33.4
|
0.179
|
4.55
|
2.17
|
3.24
|
|
7
|
1 1/4" NPS32
|
1.66
|
42.2
|
0.191
|
4.85
|
3.0
|
4.47
|
|
8
|
1 1/2" NPS40
|
1.9
|
48.3
|
0.2
|
5.08
|
3.63
|
5.41
|
|
9
|
2" NPS50
|
2.375
|
60.3
|
0.218
|
5.54
|
5.02
|
7.48
|
|
10
|
2 1/2" NPS65
|
2.875
|
73.0
|
0.276
|
7.01
|
7.66
|
11.41
|
|
11
|
3" NPS80
|
3.5
|
88.9
|
0.3
|
7.62
|
10.25
|
15.27
|
|
12
|
3 1/2" NPS90
|
4.0
|
101.6
|
0.318
|
8.08
|
12.5
|
18.63
|
|
13
|
4" NPS100
|
4.5
|
114.3
|
0.337
|
8.56
|
14.98
|
22.32
|
|
14
|
5" NPS125
|
5.563
|
141.3
|
0.375
|
9.53
|
20.78
|
30.97
|
|
15
|
6" NPS150
|
6.625
|
168.3
|
0.432
|
10.97
|
28.57
|
42.56
|
|
16
|
8" NPS200
|
8.625
|
219.1
|
0.5
|
12.7
|
43.39
|
64.64
|
|
17
|
10" NPS250
|
10.75
|
273.0
|
0.594
|
15.09
|
64.43
|
96.01
|
|
18
|
12" NPS300
|
12.75
|
323.8
|
0.688
|
17.48
|
88.63
|
132.08
|
|
19
|
14" NPS350
|
14.0
|
355.6
|
0.75
|
19.05
|
106.13
|
158.1
|
|
20
|
16" NPS400
|
16.0
|
406.4
|
0.844
|
21.44
|
136.61
|
203.53
|
|
21
|
18" NPS450
|
18.0
|
457.0
|
0.938
|
23.83
|
170.92
|
254.55
|
|
22
|
20" NPS500
|
20.0
|
508.0
|
1.031
|
26.19
|
208.87
|
311.17
|
|
23
|
24" NPS600
|
24.0
|
610.0
|
1.125
|
30.96
|
296.58
|
442.08
|
نحوه ساخت و تولید لوله گوشت دار چگونه است؟
در تولید لوله گوشتدار از ترکیب فولاد و آهن استفاده می‌شود؛ اما از آنجایی که مقاومت و سختی فولاد از آهن بیشتر است، بیشتر مواد تشکیل‌دهنده این لوله، از فولاد است. در تولید لوله گوشتدار و بدون درز، از روش نورد گرم و ذوب شمش استفاده می‌شود.
مواد اولیه لوله گوشت دار
هر عنصری که در تولید لوله گوشتدار از آن استفاده شود، باعث می‌شود به این لوله یک ویژگی خاص اضافه شود. مهمترین عناصری که در تولید لوله گوشتدار از آن استفاده می‌شود، عبارت‌اند از:
• نیکل (افزایش سختی و چقرمگی لوله)
• کروم (افزایش مقاومت در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی و دمای بالا)
• منگنز و مولیبدن (افزایش سختی)
• تیتانیوم (جلوگیری از رسوب و زنگ‌زدگی)
• سیلیکون (افزایش سختی لوله با حذف اکسیژن)
• تنگستن (افزایش مقاومت در برابر دمای بالا)
• بور
• کبالت (افزایش دمای ذوب)
با برترین تولیدکنندگان لوله گوشتدار آشنا شوید.
تولیدکنندگان و کارخانجات بسیاری امروزه در زمینه تولید لوله فولادی فعالیت دارند که برخی از آن‌ها لوله گوشتدار نیز تولید می‌کنند. برای انتخاب هرچه بهتر کارخانه تولیدکننده این لوله بهتر است مقاله «راهنمای خرید لوله فولادی» را مطالعه کنید؛ اما بهترین تولیدکنندگان لوله گوشتدار در ایران عبارت‌اند از:
• کارخانه فولاد سمنان
• کارخانه پروفیل سپنتا
• کارخانه فولادسازی اهواز
نحوه تشخیص لوله گوشت دار اصلی چگونه است؟
مهمترین تفاوت میان لولههای دیواره ضخیم با دیواره نازک، نحوه تولید و تکنولوژی به کار رفته در تولید آن‌ها است. به عنوان مثال، لولههای دیواره نازک از طریق نورد سرد و لولههای دیواره ضخیم همان‌طور که کمی قبل‌تر هم به آن اشاره شد، از طریق نورد گرم تولید و سایزبندی می‌شوند. همین نحوه تولید، یکی عواملی است که بر خاصیت‌های مکانیکی لوله تأثیر می‌گذارد و باعث تفاوت آن‌ها می‌شود. مهمترین و مؤثرترین روش تشخیص لوله گوشت دار اصلی از تقلبی، توجه به ضخامت آن است؛ چراکه ضخامت دیواره‌های لوله گوشتدار از چندین میلی‌متر تا چندین سانتی‌متر است.
تفاوت لوله گوشت دار و لوله گالوانیزه
اصلی‌ترین تفاوت میان لوله گوشتدار و لوله گالوانیزه در نحوه تولید و درز آن‌ها است؛ لوله گالوانیزه دارای درز بوده و به 2 روش گرم و سرد تولید می‌شود که روش تولید، منجر به تفاوت بین این 2 لوله می‌شود.
تفاوت لوله گوشتدار آهنی و فولادی
شما باید بسته به نوع و شرایط محیطی پروژه، نوع لوله فولادی یا آهنی خود را انتخاب کنید؛ اما دقت کنید که لوله گوشتدار فولادی دیگر مشکلاتی مثل زنگ‌زدگی را نخواهد داشت. قیمت اهن نیز می‌تواند روی قیمت نهایی لوله آهنی گوشت دار تأثیر داشته باشد.
در این مقاله دریافتید که لوله گوشتدار چیست و کاربرد لوله گوشتدار در پروژه‌هایی است که میزان تحمل فشار مدنظر خواهد بود؛ برخلاف لولههای دیواره نازک که در پروژه‌هایی کاربرد دارد که میزان دقت اهمیت دارد. همچنین دریافتید که نحوه تولید لوله گوشتدار منجر به متفاوت شدن آن از سایر لولههای فولادی می‌شود.