دیدن افزایش روزانه قیمت آهن و روند صعودی آن در بلندمدت، می‌تواند هر کسی را برای ورود به حوزه تولید فولاد وسوسه کند. در ظاهر سود تولید فولاد و فروش آن زیاد است؛ اما ساخت کارخانه فولاد نیز علاوه بر هزینه زیاد، چالش‌های خاص خود را دارد. به عنوان مثال در حال حاضر حجم تولید مقاطع فولادی در کشور از میزان مصرف ظاهری این محصولات بیشتر است و تولیدکنندگان فولاد باید به منظور تأمین سود مورد نظر، به فکر بازارهای جهانی نیز باشند. در این مقاله با مراحل تاسیس کارخانه فولاد و چالش‌های احداث کارخانه فولاد آشنا می‌شوید.
چه عواملی بر هزینه تاسیس کارخانه فولاد تأثیر می گذارند؟
پیش از این‌که مراحل تاسیس کارخانه فولاد را شرح دهیم، ابتدا باید با عواملی آشنا شوید که بر هزینه تاسیس کارخانه فولاد تأثیرگذار هستند:
چرخه تولید فولاد
مهمترین مرحله در ساخت کارخانه فولاد، طرح توجیهی است. در طرح توجیهی شما مشخص می‌کنید که قرار است کارخانه شما چقدر وسعت داشته باشد، چه محصولاتی تولید کند و چگونه مواد اولیه برای تولید این محصولات را تأمین می‌کنید. در حقیقت این طرح توجیهی مشخص می‌کند که شما قرار است چه میزان از زنجیره تولید فولاد را پوشش دهید.
همان‌طور که میدانید محصولات نهایی فولاد یا همان مقاطع طویل، خروجی یک اکوسیستم بزرگ هستند که از استخراج سنگ‌آهن آغاز می‌شود و دارای چند مرحله است. محصولات هر مرحله به عنوان مواد اولیه مرحله بعد مورد استفاده قرار می‌گیرند و هر چقدر این مراحل را در کارخانه خود بیشتر پوشش بدهید، احداث کارخانه فولاد برایتان به‌صرفه‌تر خواهد بود. البته این نکته را هم بدانید که تعداد مجتمع‌هایی که توانسته‌اند زنجیره تأمین فولاد را در کشور تکمیل کنند انگشت‌شمار است و این کار سرمایه بسیار هنگفتی را می‌طلبد که معمولاً از عهده چند سرمایه‌گذار فعال در بخش خصوصی خارج است.
اقلیم منطقه
برای ساخت کارخانه فولاد باید به سراغ مناطقی بروید که از نظر معادن سنگ‌آهن و تأمینکنندگان مواد اولیه تولید فولاد، غنی هستند. چراکه این کار به شما کمک می‌کند تا هزینه تاسیس کارخانه فولاد را پایین بیاورید و مجبور نشوید که برای تأمین مواد اولیه خود، کرایه‌های گزافی را بپردازید.
تجهیزات تولید
طبیعی است که اگر بخواهید محصولات شما در مدت کوتاهی جای خود را در بازار باز کنند، باید کیفیت آن‌ها را از ابتدا بالا ببرید. این کار مستلزم تأمین تجهیزات خطوط تولید با استفاده از تکنولوژی روز دنیا است و شاید مجبور شوید برای احداث کارخانه فولاد، به سراغ شرکت‌های خارجی بروید. همچنین استفاده از استانداردهای بین‌المللی، هزینه تاسیس کارخانه فولاد را بالا می‌برد.
حجم تولید
حجم تولید به‌شدت به عامل چرخه تولید فولاد وابسته است. زمانی تأمین مواد اولیه در خود یک مجتمع فولاد به‌صرفه است که حجم تولید آن نیز بالا باشد. بالا رفتن حجم تولید، هزینه‌های تأمین مواد اولیه و برخی هزینه‌های بالاسری مثل دستمزد پرسنل را بالا می‌برد.
وسعت کارخانه
تنوع محصولات و مراحل چرخه تأمین فولاد در کارخانه، وسعت آن را مشخص می‌کند. البته برای خریداری زمین و تجهیزات می‌توانید وام بگیرید اما باید ببینید که در نهایت هزینه زمین و اقساط وام و ... با توجه به درآمد احتمالی شما به‌صرفه هست یا خیر.
با مراحل تاسیس کارخانه فولاد آشنا شوید
اولین قدم پس از برآورد هزینه‌های احتمالی و بررسی توانایی مالی، تهیه طرح توجیهی برای کارخانه است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، طرح توجیهی مشخص می‌کند که با توجه به تکنولوژی مورد استفاده، مواد اولیه، نحوه تأمین و ... راه‌اندازی کارخانه برای شما توجیه اقتصادی دارد یا خیر. برای رسیدن به این منظور در عمل، باید تمامی مراحل تاسیس کارخانه فولاد را بر اساس طرح توجیهی پیش ببرید. پس از آن باید به فکر تأمین منابع مالی برای ساخت کارخانه فولاد باشید.
در اولین قدم از مراحل قانونی احداث کارخانه فولاد، باید موافقت اصولی وزارت صنایع را اخذ کنید و علاوه بر طرح توجیهی، باید طرح اثرات زیست‌محیطی (EIA) را نیز به این وزارت خانه ارائه کنید. این طرح اثرات فعالیت‌های کارخانه بر محیط‌زیست منطقه را شرح می‌دهد و نباید این اثرات استانداردهای زیست‌محیطی در زمینه خروجی آب و ... را نقض کند. پس از کسب موافقت، باید مدارک زیر را برای کسب جواز تاسیس ارائه کنید:
مدارک مورد نیاز برای کسب جواز تاسیس (اشخاص حقیقی)
- کپی کارت ملی
- کپی شناسنامه
- کپی کارت ملی
- تکمیل فرم پرسشنامه اخذ جواز تاسیس (طرح توجیهی)
مدارک مورد نیاز برای کسب جواز تاسیس (حقوقی)
- کپی آگهی تاسیس شرکت
- روزنامه رسمی تاسیس شرکت
- کپی کارت ملی و شناسنامه و پایان خدمت مدیرعامل شرکت
- کپی اظهارنامه شرکت
- مهر شرکت
- سربرگ شرکت
- تکمیل فرم پرسشنامه اخذ جواز تاسیس (طرح توجیهی)
پس از اخذ جواز تاسیس، باید اقدام به خرید زمین کنید و جواز ساخت را از شهرداری منطقه اخذ و ساخت‌وساز را آغاز کنید. بعد از آن نوبت به خرید دستگاه‌ها، راه‌اندازی کارخانه، استخدام نیروهای عملیاتی و فنی و ... می‌رسد. یکی دیگر از مهمترین مجوزهایی که باید نسبت به دریافت آن اقدام کنید، تأییدیه سازمان ملی استاندارد است که برای گرفتن آن، باید یک نمونه از محصولتان که با استاندارد مربوطه انطباق دارد را به تائید کارشناس سازمان استاندارد برسانید.
هزینه تاسیس کارخانه فولاد چقدر است؟
هزینه تاسیس کارخانه فولاد تنها محدود به خرید زمین و تجهیزات نمی‌شود و باید در مراحل تاسیس کارخانه فولاد هزینه‌هایی را نیز به منظور اخذ مجوزهای مختلف، کارشناسی و ... بپردازید. بنا به گفته نایب‌رئیس هیئت‌مدیره فولاد اکسین اهواز در سال 96، تاسیس کارخانه فولاد در ابعاد فولاد اکسین، به 1400 تا 1500 میلیارد تومان سرمایه اولیه نیاز دارد و در سال 97 نیز برای رساندن مراحل تاسیس کارخانه فولاد بافق به مرحله تست سرد (راه‌اندازی آزمایشی)، حدود 475 میلیارد تومان هزینه شده بود.
برای تخمین این‌که راه‌اندازی کارخانه فولاد چقدر می‌تواند سود داشته باشد، می‌توانید قیمت میلگرد و سایر مقاطع فولادی را در سایت آهنگر ببینید و قیمت‌ها را در چند دوره زمانی بررسی کنید. سایت آهنگر یکی از مراجع معتبر برای اطلاع از قیمت روز مقاطع فولادی محسوب می‌شود و قیمت‌های درج‌شده در آن همیشه به‌روز است. البته با خواندن مطالب بالا احتمالاً میدانید که رسیدن به سود مورد نظر برای تولید میلگرد و سایر مقاطع طویل چقدر چالش دارد.