عملیات جوشکاری روی لوله فولادی، دارای اهمیت بالایی بوده و نیاز به دقت بالایی دارد؛ مخصوصاً در جوشکاری لوله‌های انتقال گاز. هنگام جوشکاری باید به عواملی چون جنس لوله، فشارهای وارد شده بر دیواره لوله، نوع لوله و محل قرارگیری آن توجه داشته باشید. با بررسی و رعایت نکات ایمنی هنگام جوشکاری، می‌توانید فرایند جوشکاری لوله فولادی را تحت کنترل داشته باشید. با توجه به اینکه جوشکاری لوله روش‌های مختلفی داشته و نیاز به مهارت و تخصص بالایی دارد، نیاز است نکات بسیاری را قبل و بعد از انجام عملیات در نظر بگیرید. اکثر لولهها برای اتصال به یکدیگر نیاز به جوشکاری در انواع مختلفی دارند؛ بنابراین این مقاله جهت آشنایی شما با نحوه جوشکاری لوله مانیسمان و روش های جوشکاری لوله فولادی نوشته شده است.
نکات مهم قبل از شروع فرایند جوشکاری لوله فولادی
قبل از انجام جوشکاری لوله موارد زیر را رعایت کنید تا کیفیت جوش را بالا ببرید:
1. قسمتی که قرار است جوش داده شود را تمیز کرده و مطمئن شوید عاری از هرگونه مواد اضافی و زائد باشد.
2. از ایمن بودن دستگاه جوشکاری اطمینان حاصل کنید.
3. توجه داشته باشید محیط جوشکاری عاری از هرگونه مواد منفجره و تحریک پذیر باشد.
4. حتماً از دستکش، کلاه، عینک و غیره برای افزایش ایمنی جوشکاری، استفاده کنید.
5. با توجه به نوع لوله، یکی از روش‌های جوشکاری را انتخاب کنید.
اگر از نوع لوله‌ای که می‌خواهید انتخاب کنید مطلع نیستید، ما در مطلب راهنمای خرید لوله فولادی، انواع لولهها را برای شما مورد بررسی قرار داده‌ایم؛ بنابراین قبل از شروع عملیات جوشکاری، مقاله ذکر شده را مطالعه کنید تا بتوانید بهترین روش جوشکاری را برای لوله موردنظر خود انتخاب کنید.
جوشکاری لوله مانیسمان چگونه انجام می‌شود؟
به نظر شما لوله مانیسمان چیست؟ لوله مانیسمان یک لوله فولادی پرکاربرد است که در دسته لوله‌های بدون درز قرار دارد؛ از مشهورترین لوله‌های فولادی بدون درز می‌توان به لوله مانیسمان اشاره کرد. با وجود این که قیمت لوله مانیسمان نسبت به لوله‌های درزدار بیشتر است؛ بازهم با توجه به کاربرد و وزن آن، توجه مصرف‌کنندگان را جلب کرده است. با توجه اینکه این لوله بدون درز یا جوش است، اما برای اتصال چندین لوله مانیسمان به یکدیگر یا به دیگر لولهها ممکن است نیاز به جوشکاری وجود داشته باشد. جوشکاری لوله مانیسمان نیز مانند هر نوع لوله فولادی دیگری راه و روش‌های مختلف و متفاوتی دارد. در ادامه به بررسی نحوه انجام عملیات جوشکاری لوله مانیسمان با گاز بی اثر و جوشکاری لوله مانیسمان با شعله اکسی استیلن خواهیم پرداخت.
قیمت لوله درز مستقیم صنعتی
انواع روش های جوشکاری لوله فولادی به چه صورت است؟
جوشکاری لوله فولادی دارای روش‌های مختلفی است که در ادامه این روش‌ها را توضیح خواهیم داد و به شرح مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم. این روش‌ها عبارت‌اند از:
• جوشکاری با قوس الکتریکی
• جوشکاری لوله فولادی با گاز بی اثر
• جوشکاری لوله فولادی با گاز بی اثر تنگستن
• جوشکاری لوله فولادی با شعله اکسی استیلن
• جوشکاری به روش اتصال بوشنی جوشی (SW)
• جوشکاری به روش اتصال پیچی یا رزوه‌ای (Scrd)
• جوشکاری به روش اتصال جوشی لب به لب (BW)
توجه داشته باشید هنگام شروع پروژه‌ای که در آن قصد دارید عملیات جوشکاری نیز انجام دهید، علاوه بر قیمت جوشکاری، از قیمت لوله نیز مطلع باشید تا بتوانید هزینه‌های پروژه را مدیریت و کنترل کنید.
جوشکاری لوله فولادی به روش گرمایش الکتریکی چیست؟
جوشکاری لوله فولادی به روش گرمایش الکتریکی به عنوان نخستین و اساسی‌ترین روش جوشکاری شناخته شده است که از طریق یک منبع تغذیه، یک قوس الکتریکی ایجاد می‌کند تا فرایند جوشکاری لوله فولادی صورت گیرد. این روش جوشکاری نیاز به یک فرد متخصص و باتجربه به همراه تفنگ جوشکاری با الکترود و مفتول دارد؛ از طریق این تفنگ فلزی، فرد جوشکار می‌بایست مفتول را روی نقطه موردنظر به عنوان جوش، ذوب کند. الکترودی که این فرد برای عملیات جوش استفاده می‌کند، باید با نوع فلز همخوانی داشته باشد؛ استفاده از این روش برای آن دسته از لوله‌های فولادی که در فضای بسته هستند، سازه‌های ضخیم و سنگین نیز مناسب است. همچنین برای جوشکاری لوله مانیسمان نیز می‌توان از این روش استفاده کرد.
جوشکاری لوله فولادی با گاز بی اثر
اگر بخواهیم رایج‌ترین نوع روش‌های جوشکاری را به شما معرفی کنیم، باید به جوشکاری لوله فولادی با گاز بی اثر اشاره کنیم. این روش جوشکاری، به MIG نیز معروف است. روش MIG برای لوله‌های استیل، ضدزنگ و آلومینیوم نیز مناسب به نظر می رسد و مراحل آن ساده بوده و سرعت بسیار بالایی هم دارد.
بررسی جوشکاری لوله فولادی با گاز بی اثر تنگستن
جوشکاری لوله با گاز تنگستن یک روش تخصصی در بین تمامی روش‌ها جوشکاری به شمار می رود که به نام TIG نیز معروف است. برای اجرای این روش از یک الکترود تنگستن به جای سیم الکترود و به عنوان تولیدکننده قوس مورد نظر استفاده می‌شود. استفاده از این روش دیگر براده و اضافات عملیات جوش را ندارد و نیازی به تمیزکاری محل جوش نیست. این روش به عنوان تمیزترین روش جوشکاری نیز شناخته شده است. فلزاتی که می‌توان با استفاده از این روش آن‌ها را جوش داد، فلزات آلیاژی هستند.
جوشکاری لوله فولادی با شعله اکسی استیلن چیست؟
همان‌طور که گفته شد، روش های جوشکاری لوله فولادی با جوشکاری لوله مانیسمان تفاوت چندانی ندارد؛ بنابراین از تمامی روش‌ها، علی الخصوص روش استفاده از شعله اکسی استیلن، برای جوشکاری لوله‌های مانیسمان نیز می‌توان استفاده کرد.
این روش، به عنوان تنها روشی که قوس الکتریکی ایجاد نمی‌کند، مشهور است. در این روش از جوشکاری، به کمک 2 گاز (استیلن و اکسیژن) یک شعله پرحرارت برای ذوب فلز ایجاد می‌شود؛ همچنین نیاز به استفاده از دستگاه‌های مختلف برای این نوع جوشکاری نیست و تنها با یک مشعل و تنظیم کننده میزان مخلوط شدن 2 گاز استیلن و اکسیژن، می‌توان عملیات را آغاز کرد.
توجه داشته باشید که برای روشن کردن مشعل، تنها باید از نوع خاصی از روشن کننده‌ها که معروف به فندک اصطکاکی هستند، استفاده کنید. این روش تنها برای فلزاتی چون: فولاد، آلومینیوم، مس، برنز و همچنین قطعات کوچک و شکننده و جوشکاری لوله مانیسمان، مناسب است.
بررسی جوشکاری به روش اتصال بوشنی جوشی (SW)
در این روش، لوله به صورت مستقیم مورد جوشکاری قرار نمی‌گیرد و قبل از عملیات جوشکاری، لوله موردنظر داخل یک وصله یا بوشن قرارگرفته و لبه‌های وصله بوشنی، روی لوله جوش داده می‌شوند. یک زائده به صورت پله‌ای در این بوشن قرار دارد تا از ورود بیش از حد لوله به داخل جلوگیری کند. از این روش برای لوله‌هایی تا سایز حداکثر 2 اینچ استفاده می‌شود. روش‌های مختلف دیگری نیز علاوه بر جوشکاری، برای اتصالات لوله فولادی وجود دارد که قبلاً در مقاله دیگری به طور کامل به آن پرداخته‌ایم.
جوشکاری به روش اتصال پیچی یا رزوه‌ای (Scrd) چیست؟
اتصالات پیچی یا رزوه‌ای یکی دیگر از روش های جوشکاری لوله بوده که با نام TE یا Scrd نیز شناخته می شود. مهم‌ترین مزیت در این روش این است که نوع اتصال دائم نبوده و بعد از مونتاژ می‌توان آن‌ها را از یکدیگر جدا کرد. اما بزرگ‌ترین مشکلی که در این روش وجود دارد، امکان نشتی آن است؛ به همین دلیل در این روش، محل اتصال برخی از قسمت‌ها را جوش می‌دهند تا به صورت کامل آب‌بندی شود؛ جوش دادن و رزوه کردن لوله باعث می‌شود تا ضخامت آن کمی نازک‌تر شود و به همین دلیل این روش برای لوله‌هایی با ضخامت کمتر از 3 اینج مناسب است.
بررسی جوشکاری به روش اتصال جوشی لب به لب (BW)
با قرار دادن 2 انتهای لوله به صورت لب به لب و اجرای عملیات جوش، اتصال لولهها انجام می‌شود. این روش به عنوان یک روش جهانی و بسیار ساده شناخته شده است که علاوه بر لوله از آن برای متصل کردن قطعات ساختمانی، فلنج‌ها و دریچه‌ها نیز استفاده می‌شود. جوش‌هایی که در اتصال لب به لب از آن استفاده می‌شوند شامل مواردی چون: جوش مربعی، جوش شیار گلویی، جوش شیار V شکل، جوش شیار J شکل، جوش شیار U شکل، جوش شیار Y شکل و جوش شیار جناقی است. لازم به ذکر است کیفیت این نوع جوش‌ها بسیار بالا خواهد بود.
4 حالت مختلف قرارگیری لولهها در جوشکاری
هنگام انجام جوشکاری لوله فولادی، لولهها در 4 حالت مختلف قرار می‌گیرند که این حالت‌ها عبارت‌اند از:
1. جوشکاری افقی متحرک یا چرخشی
2. جوشکاری عمودی یا ثابت قائم
3. جوشکاری افقی ثابت
4. جوشکاری مایل به ۴۵ درجه
نکات مهم عملیات پس از جوشکاری لوله
1. سطح لولهها را از خرده‌های جوش پاک کنید.
2. دقت کنید جوشکاری به صور کامل انجام شده باشد؛ در غیر این صورت آن را ترمیم کنید.
3. لوله‌های جوش داده شده را تست کنید.
برای تست جوش، مخصوصاً در خطوط گاز، لوله را با فشار هوا پرکرده و در بازه زمانی مشخصی آن را اندازه‌گیری کنید؛ اگر فشار هوا کاهش نداشته و هیچ محلی برای نشتی پیدا نکردید می‌توانید مطمئن شوید جوش‌ها سالم بوده و هیچ مشکلی ندارند.
برای تست استاندارد بودن جوش‌ها در فرایند جوشکاری لوله فولادی نیز می‌توانید از روش عکس‌برداری استفاده کنید؛ اشعه گاما را روی جوش‌ها قرار دهید تا متوجه شوید نفوذ جوش در لوله چگونه بوده و آیا استاندارد است یا خیر.
فرایند جوشکاری لوله فولادی، یک عملیات مهم و حیاتی است که هنگام انجام دادن آن باید اطلاعات کافی درباره روش‌های جوشکاری لوله فولادی و انواع لوله داشته باشید تا بتوانید با توجه به نوع لوله، بهترین روش را انتخاب کنید. همچنین در این مقاله آموختید جوشکاری لوله مانیسمان و دیگر لولهها چگونه انجام می‌شود؛ اما نکته‌ای که در این میان قابل ذکر است، استعلام قیمت اهن الات قبل از شروع هر پروژه‌ای است.